รู้จักชนิดของฝ้า ที่ไม่อยากให้เกิดบนหน้าของเรา

รู้จักชนิดของฝ้า ที่ไม่อยากให้เกิดบนหน้าของเรา

เรื่องง่าย ๆ ที่คุณต้องรู้ หากไม่อยากเป็นฝ้า

หนึ่งในปัญหาผิวที่เป็นที่หนักใจของผู้หญิงทั่วโลกก็คือ ฝ้าตื้น เพราะมีรอยสีน้ำตาลหรือดำที่เด่นชัดเจน โดยเฉพาะฝ้าแดด ทำให้สูญเสียความมั่นใจเพิ่มขึ้นทุกวัน เพราะฉะนั้นการเข้าใจเกี่ยวกับฝ้าและการเลือกวิธีการรักษาที่ถูกต้องแบบไม่มีผลข้างเคียง ไม่เพียงช่วยลดเลือนฝ้าตื้น ยังเผยผิวสวยใส สุขภาพดีในระยะยาวอีกด้วย

สารบัญบทความ

  • ฝ้า (Melasma) คือ
  • ฝ้าเกิดจากอะไร
  • บริเวณที่พบฝ้าได้บ่อย
  • ฝ้ามีกี่ชนิด
  • สาเหตุของฝ้า ทำไมถึงเป็นฝ้า
  • รู้ทันป้องกัน และรักษาฝ้า

ฝ้า (Melasma) คืออะไร
“ฝ้า” เป็นภาวะที่เซลล์สร้างเม็ดสีใต้ผิวหนังทำงานมากเกินไป ส่งผลให้มีเม็ดสีหรือเมลานินเพิ่มขึ้นและเกิดปื้นสีเข้มบริเวณผิวหนังเรียกว่า “ฝ้า” ซึ่งฝ้ามีลักษณะเป็นปื้นสีเข้มกว่าผิว เฉดสีไล่ตั้งแต่สีน้ำตาลอ่อนไปจนถึงสีน้ำตาลเข้มหรือดำ ฝ้าตื้นมักพบฝ้าบริเวณที่ร่างกายสัมผัสแสงแดด เช่น ใบหน้า หน้าผาก โหนกแก้ม จมูก เหนือริมฝีปากบนและคาง เป็นต้น ฝ้าตื้นมักเริ่มเป็นเมื่ออายุ 30 ปี ขึ้นไป พบได้ทั้งในผู้หญิงและผู้ชาย
 

ผ้าเกิดจากอะไร? สาเหตุของฝ้า

ฝ้า เกิดจากการที่เมลานินหรือเม็ดสีในผิวหนังมีปริมาณมากเกินไป ทำให้ผิวหนังบริเวณนั้นมีรอยสีน้ำตาลเข้มไปจนถึงสีดำ (Hyperpigmentation) และจะมีปริมาณมากขึ้นเรื่อย ๆ ฝ้าตื้นอาจมีลักษณะเป็นปื้นหรือเข้มเป็นกระจุก สิ่งที่น่าสนใจคือ ฝ้าตื้นไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ พบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชายและส่วนใหญ่พบในวัยกลางคน อายุประมาณ 30-40 ปี 

ปัจจัยที่กระตุ้นให้เกิดฝ้าคือ การสัมผัสกับรังสี UV จากแสงแดด การกินยาคุมกำเนิด การเปลี่ยนแปลงฮอร์โมนขณะตั้งครรภ์ การเข้าสู่วัยทองและวัยหมดประจำเดือน การใช้เครื่องสำอางบางชนิดที่มีผลต่อการแพ้และกระตุ้นให้เม็ดสีเมลานินบนผิวเกิดการเปลี่ยนแปลง รวมถึงกรรมพันธุ์ที่ทำให้ฝ้าตื้นกลับมาเป็นซ้ำได้บ่อยครั้ง นอกจากนี้ คนผิวเข้มมีโอกาสเป็นฝ้าตื้นง่ายกว่าคนผิวขาวอีกด้วย

 

บริเวณที่พบฝ้าได้บ่อย

ฝ้าสามารถเกิดขึ้นในหลายบริเวณของใบหน้า ส่วนใหญ่แล้วผิวหนังที่เกิดฝ้าจะเป็นบริเวณผิวที่มักถูกแสงแดดบ่อย ได้แก่

  • โหนกแก้ม
  • เหนือริมฝีปาก
  • คาง
  • หน้าผาก 

 

ฝ้ามีกี่ชนิด

บริเวณที่พบฝ้าตื้นได้บ่อย

ฝ้ามีกี่ชนิด

ลักษณะการเกิดฝ้า มีด้วยกัน 3 ชนิด ได้แก่

  1. ฝ้าแบบตื้น เกิดได้ง่าย และเป็นชนิดที่พบได้ง่ายที่สุด โดยเกิดอยู่ในระดับผิวหนังกำพร้า (ชั้นผิวหนังชั้นนอก) มีสีเป็นน้ำตาลขอบชัดเจน การรักษาฝ้าตื้นสามารถรักษาให้จางลงได้ด้วยการทาครีมกันแดดหรือยาทาฝ้าอ่อน ๆ ช่วยให้ฝ้าจางลงได้
  2. ฝ้าแบบลึก เกิดในระดับชั้นผิวหนังแท้ ซึ่งอยู่ลึกกว่าผิวหนังกำพร้า ทำให้ฝ้าลึกมีสีม่วงอมน้ำเงิน ขอบเขตไม่ชัดเจน การรักษาฝ้าลึกนั้นรักษาได้ยากกว่าฝ้าตื้น และไม่ค่อยหายขาด
  3. ฝ้าแบบผสม เกิดทั้งในระดับชั้นหนังกำพร้าและหนังแท้รวมกัน โดยตรงกลางของฝ้ามักมีสีเข้ม แสดงถึงฝ้าในชั้นผิวหนังแท้ ส่วนขอบของฝ้ามักมีสีจางกว่า ซึ่งบ่งบอกถึงฝ้าในหนังกำพร้า ฝ้าผสมนี้ยังเป็นฝ้าชนิดที่พบได้มากที่สุดอีกด้วย
 

รู้ทันป้องกัน และ รักษาฝ้า

การรักษาฝ้าส่วนใหญ่ แบ่งออกเป็น 3 วิธีหลัก ได้แก่

1) ลอกชั้นผิวหนัง (Peeling Agent)

รู้ทันรักษาฝ้าตื้น

วิธีนี้รวมถึงการใช้กรดผลไม้ (Glycolic Acid, AHA) ทาตรงจุดด่างดำ เพื่อผลัดเซลล์ผิวที่เสื่อมสภาพออกไปและกระตุ้นการสร้างเซลล์ผิวใหม่ หรือการใช้เลเซอร์ (Fraxel, Erbium YAG) และ IPL (Intense Pulse Light) ที่ยิงแล้วทำให้เม็ดสีกระจายตัวและผลัดเซลล์ผิวที่เสื่อมสภาพออกไป วิธีนี้ได้ผลเร็ว แต่ต้องทำอย่างต่อเนื่อง แต่ถ้าทำเป็นเวลานานหน้าจะบาง แดง ระคายเคือง ไวต่อแสงแดดได้

2) กำจัดแหล่งผลิตเมลานิน

สารไฮโดรควิโนนช่วยลดความเข้มของฝ้าตื้น

โดยทั่วไปนิยมใช้ไฮโดรควิโนนในรูปแบบยาครีม โดยจะมีความเข้มข้น 2% - 4% ทาเพื่อออกฤทธิ์ยับยั้งการสร้างเม็ดสีเมลานิน แต่หากใช้ไฮโดรควิโนนเป็นเวลานานอาจมีอาการระคายเคืองหรือทำให้เกิดจุดด่างขาวที่ผิวถาวร การใช้สารชนิดนี้จึงต้องอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์เท่านั้น

3) ยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ไทโรซิเนส
เอนไซม์ไทโรซิเนส (TyrosinaseInhibitor) มีหน้าที่สร้างเม็ดสีในผิวหนัง การยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ไทโรซิเนสจะช่วยหยุดการเกิดฝ้าตื้นได้ที่ต้นตอและไม่ก่อให้เกิดผลข้างเคียง แต่ควรเลือกผลิตภัณฑ์ ครีมทาฝ้า ที่ปลอดภัยและผ่านการรับรองที่ได้มาตรฐาน หนึ่งในสารที่มีประสิทธิภาพในการลดเลือนฝ้าแดดและฝ้าตื้นที่ผ่านการคิดค้นและวิจัยกว่า 10 ปี โดยนักวิทยาศาสตร์จากศูนย์วิจัยไบเออร์สด๊อรฟ ประเทศเยอรมนี คือ สารลูมินัส 630 (LUMINIOUS 630) ของนีเวีย ซึ่งอยู่ในผลิตภัณฑ์อย่างนีเวีย ลูมินัส 630 สปอตเคลียร์ ทรีทเม้นท์ (NIVEA LUMINOUS630 SPOTCLEAR TREATMENT) และ นีเวีย ลูมินัส 630 สปอตเคลียร์ ซัน โพรเทค เอสพีเอฟ 50 พีเอ+++ (NIVEA LUMINOUS 630 SPOTCLEAR SUN PROTECT SPF50) ที่ผ่านการทดสอบจากผู้ใช้จริงกว่า 200 คนโดยแพทย์ผิวหนัง พบว่าช่วยลดเลือนฝ้าตื้นที่สะสมมานานกว่า 10 ปีให้จางลงใน 4 สัปดาห์แรกที่ใช้ ไม่มีผลข้างเคียงต่อผิว ไม่ทำให้ผิวบางลง และป้องกันการเกิดฝ้าใหม่ ช่วยให้คุณหมดกังวลกับปัญหาฝ้าที่มากวนใจ

อย่างไรก็ตาม การป้องกันฝ้าตื้นที่ดีที่สุด คือการเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงสำคัญอย่างแสงแดด แนะนำให้ทาครีมกันแดดที่มีค่า SPF ไม่ต่ำกว่า 30 เพื่อป้องกันการสัมผัสกับแสงแดดในชีวิตประจำวัน และควรสวมหมวก กางร่ม สวมเสื้อผ้าที่ป้องกันผิวอย่างมิดชิดจากแสงแดด เพื่อป้องกันไม่ให้ผิวเกิดฝ้าตื้น แต่หากสังเกตแล้วพบว่ามีฝ้าเกิดขึ้นแล้ว ควรรีบรักษาโดยเร็ว ด้วยวิธีที่เหมาะสม เพื่อให้ผิวสวยสุขภาพดีไปอีกนาน